مبانی نظری و پیشینه تحقیق مهارت های زندگی

این نوشتار مبانی نظری و پیشینه تحقیق مهارت های زندگی را در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می دهد. 

سازمان بهداشت جهانی مهارت های زندگی را این گونه تعریف می کند: توانایی انجام رفتار سازگارانه و مطلوب، به گونه ای که فرد بتواند با مشکلات و چالشهای زندگی مقابله کند. آقابخشی؛(1388) طبقه بندی‏های مختلفی از مهارت های زندگی وجود داردکه طیف وسیعی از مهارت های زندگی را طبقه بندی و مرتب می‏کند. بری هاپسون مایک اسکالی ، از واحد مشاوره و رشد شغلی دانشگاه لیدرز ، یک رویکرد تحلیلی را برای طبقه بندی مهارت های زندگی استفاده کرده‏اند.

آنها مدل مهارت های زندگی را که ابتدا در سال1980 به وجود آمده بود را اصلاح کردند در این مدل اصلاح شده (هاپسون و اسکالی ، 1986) چهار طبقه مهارت های زندگی را شناسایی کرده‏اند که عبارتند از: یادگیری ارتباط برقرارکردن، کارکردن و بازی کردن، رشد خود و دیگران، دیوید بروکس  پروفسور مشاوره و راهنمایی در دانشگاه سیراکوس  یک رویکرد تجربی برای طبقه بندی مهارت های زندگی استفاده می‏کند. 

صندوق کودکان سازمان ملل متحد(یونیسف ) با اقتباس از مجموعه «طرح زندگی، یک برنامه ی رشدی برای جوانان» مهارت‏های زندگی را به این شیوه طبقه بندی نموده است:
1- شناخت خود و توانایی‏های خود(خودآگاهی) 2- شناخت ارزش‏های شخصی، خانوادگی و اجتماعی 3- آشنایی با برقراری ارتباط با دیگران 4- آشنایی با برقراری ارتباط مناسب 5- آشنایی با مفهوم جامعه 6- توانایی تصمیم گیری برای حل مشکلات 7- آشنایی با سلامت جسمانی و روانی 8- تعیین اهداف زندگی 9- پرهیز از خشونت. هانتر؛(1993).

طبق نظربوتوین وکانتور (2000) اجزای مهارت های زندگی شامل مهارت های خود مدیریتی شامل: توانایی تصمیم گیری و حل مسئله، اگاهی از تأثیرات احتمالی و مقاومت در برابر آن، مقابله‏های اجتماعی نیز بخشی از مهارت های اجتماعی است که شامل: برقراری ارتباط اجتماعی، مهارت-های جرأتمندی کلامی و غیرکلامی، احترام گذاشتن و افزایش شایستگی اجتماعی افراد می‏باشد. 
 

فهرست مطالب

فصل دوم چارچوب نظری و پیشینه پژوهش آموزش مهارت های زندگی

1-2 مقدمه     11
2-2 تاریخچه ی آموزش مهارت‏های زندگی در جهان    12
3-2 تاریخچه ی آموزش مهارت‏های زندگی در ایران    12
4-2 تعریف سازمان بهداشت جهانی از مهارت های زندگی    13
5-2 طبقه بندی بین المللی مهارت‏های زندگی    13
5-1-2 مهارت عمومی، اصلی یا مشترک    14
5-2-2 مهارت های خاص یا غیرمشترک    14
6-2 کاربرد مهارت‏های زندگی(ارتباط مؤثر و جرأتمندی)    16
7-2  اهداف آموزش مهارت های زندگی    16
8-2  انواع مهارت های زندگی    17
9-2  نقش مهارت های زندگی در ارتقای بهداشت روان    19
نمودار شکل یک پنج حوزه اصلی مهارت های زندگی    19

10-2 مهارت ارتباط مؤثر    19
11-2 تعریف ارتباط     20
12-2 ضرورت و اهمیت ارتباطات    20
13-2 اصول و مقررات ارتباطات بین فردی    21
14-2 عناصر اصلی ارتباط    21
15-2 عوامل مؤثر در شروع ارتباط    21
16-2 موانع ارتباط    22

17-2 مهارت جرأتمندی    22    
18-2 قدرت ابراز وجود    23    
19-2 اهمیت مهارت جرأتمندانه    25    
20-2 شیوه های آموزش مهارت های زندگی    26    
21-2 اجرای برنامه ی آموزش مهارت های زندگی    28
نمودار شکل دوآثارمختلف آموزش مهارت های زندگی در طی زمان    28

22-2 سازگاری و ناسازگاری    28    
23-2 تعاریف در حیطه سازگاری اجتماعی    29    
24-2 تحلیل فرآیند سازگاری اجتماعی    32    
25-2 علائم بالینی اختلالات سازگاری    33    
26-2 انواع ناسازگاری    33
26-2-1 گروه اول ناسازگاران اجتماعی    33
26-2-2 گروه دوم ناسازگاران حسی و حرکتی    34
26-2-3 گروه سوم ناسازگاران ذهنی و عقلی    34
27-2 بهداشت روان و سازگاری    34
28-2 ملاک و معیارسازگاری    34

29-2 عوامل مؤثر بر سازگاری اجتماعی    35
29-2-1 عوامل فردی    35
29-2-2 هوش    35
29-2-3 عوامل خانوادگی    36
29-2-4 عوامل اجتماعی    37
29-2-5 رسانه های گروهی    37
29-2-6 گروه همسالان    37
29-2-7 عوامل مذهبی و اخلاقی    38
30-2 سازگاری با دانشگاه    38

31-2 مبانی نظری    40
31-2-1 نظریه های روانشناسی    40
31-2-1-1 نظریه ی اریکسون    40
31-2-1-2 نظریه ی روانشناسی فردی آدلر    41
31-2-1-3 نظریه ی بین فردی سالیوان    42
31-2-2 نظریه های جامعه شناسی    44
31-2-2-1 نظریه ی ناهنجاری دورکیم    44
31-2-2-2 نظریه ی ناهنجاری مرتون    45
31-2-2-3 نظریه ی کنش اجتماعی ماکس وبر    46
31-2-3 نظریه های مددکاری اجتماعی    47
31-2-3-1 نظریه ی توانمند سازی مدافعه    47    
31-2-3-2 نظریه ی سلامت اجتماعی کییز    47
نمودار شکل سه مدل پنج عاملی کییز    48
31-2-3-3 نظریه ی مددکاری اجتماعی شناختی- رفتاری    49
نمودار شکل چهار الگوی عمومی مورد استفاده در تئوری شناختی - رفتاری    49
31-2-3-3 نظریه ی یادگیری اجتماعی     50
31-2-4 دیدگاه ها و مکاتب    50
31-2-4-1دیدگاه روان تحلیل گری    50
31-2-4-2دیدگاه علوم رفتاری    51
31-2-4-3 دیدگاه زیستی- روانی- اجتماعی    52
31-2-4-4 سازگاری اجتماعی در مکتب انسان گرایی    52
32-2 پیشینه ی پژوهش در خارج ازکشور    53
33-2 پیشینه ی پژوهش در داخل ازکشور    55
34-2 چارچوب نظری    57
35-2 مدل نظری     58
نمودارشکل پنج مدل نظری نحوه ی آموزش مهارت های زندگی(ارتباط مؤثر و جرأتمندی)    58
36-2 سئوالهای تحقیق    59
37-2 فرضیه های اصلی پژوهش    59
38-2 فرضیه های فرعی پژوهش    59

يشينه تحقيقاتي 
پيشينه داخلی
پيشينه خارجی 

منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی